Loki Spezial 52, Die Chemins de fer du Jura (CJ) von 1884 bis heute
Door Matthias Emmenegger, uitg. Stämpfli Verlag, formaat A4, 132 blz., 54 zw/w en 182 kleurenfoto’s, 2 kaarten, 7 tabellen, Duitse taal, ISBN 978-3-7272-3269-4, € 29,90.
De eerste trein in de Zwitserse Jura reed in 1884, het meterspoor met een helling van 40‰ tussen Tramelan en Tavannes. Het traject van Tramelan naar Le Noirmont – bekend om de uurwerkindustrie – was met 50‰ nog steiler. In 1890 verving de trein tussen Saignelegier en La Chaux-de-Fonds de postkoets. Om de kosten van een tunnel uit te sparen, bouwde de smalsporige Régional Saignelégier-Glovelier in 1904 in Combe-Tabeillon een kopstation, dat nog altijd via een ‘Spitzkehre’ bereikbaar is. Niet handig bij getrokken treinen, maar bij trekduwbedrijf of treinstellen hoeft alleen de machinist een stukje te lopen. De aanvankelijk zes particuliere spoorwegmaatschappijen gingen in 1944 op in de Chemin de fer du Jura; het net omvat 74,3 km smal- en 10,9 km normaalspoor. Sinds 1921 worden normaalsporige goederenwagens met rolwagens over het smalspoor vervoerd, anno 2024 zijn dat vierassige rongenwagens (rondhout) en ballastwagens. Vanaf de jaren 80 zijn bogen verruimd en overwegen opgeheven of beveiligd en kon de snelheid van 30 naar 80 km/h worden verhoogd. Perrons zijn van niveau spoorstaaf naar 35 cm verhoogd en houten bovenleidingspalen door stalen vervangen. De CJ is met de tijd meegegaan.
